Zakładając spółkę cywilną zapewne nie myślałeś, że pewnego dnia będzie ona musiała ulec rozwiązaniu albo będziesz musiał wypowiedzieć jej umowę. Nie martw się, nie jesteś jedyny. Zdecydowana większość wspólników nie przejmuje się takimi sprawami w momencie podpisania spółki cywilnej, ponieważ skupia się wtedy na rozwijaniu biznesu. Jest to całkowicie zrozumiałe i naturalne podejście. Ale w momencie, w którym w spółce cywilnej zaczyna dziać się źle będziesz musiał zdobyć przynajmniej podstawowe informacje na ten temat. I to nie tylko w sytuacji, w której to właśnie Ty chciałbyś wypowiedzieć umowę spółki cywilnej, ale także w sytuacji, w której podejrzewasz, że jeden z Twoich wspólników może zdecydować się na taki krok.
Najważniejszą informacją dotyczącą wypowiedzenia umowy spółki cywilnej jest to, że umowa spółki cywilnej może zostać wypowiedziana na 4 sposoby. Część z tych sposobów jest zależna od woli przynajmniej jednego wspólnika, istnieje jednak jedna przyczyna całkowicie niezależna od woli któregokolwiek ze wspólników. W ramach niniejszego artykułu pokrótce przedstawimy pokrótce każdą z tych sytuacji. Chcąc zapewnić Czytelnikom najbardziej rzetelne informacje na ten temat, niniejszy artykuł poprzedziły konsultacje z prawnikiem Wojciechem Rudzkim autorem bloga spolkacywilna.info zawierającego między innymi informacje o wypowiedzeniu umowy spółki cywilnej.
Pierwszą sytuacją, w której może zostać wypowiedziana umowa spółki cywilnej jest złożenie przez jednego ze wspólników tej spółki oświadczenia o wypowiedzeniu w tak zwanym trybie zwykłym. Tryb zwykły polega na wypowiedzeniu umowy z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Standardowa długość okresu wypowiedzenia w takiej sytuacji wynosi 3 miesiące, przy czym wypowiedzenie musi zostać złożone na 3 miesiące naprzód na koniec roku obrachunkowego, który w przypadku zdecydowanej większości spółek odpowiada rokowi kalendarzowemu.
Drugą sytuacją, w której wspólnik może wypowiedzieć umowę spółki cywilnej jest wystąpienie ważnych powodów. Wystąpienie ważnych powodów uzasadnia wypowiedzenie umowy spółki cywilnej w trybie natychmiastowym, czyli bez zachowania okresu wypowiedzenia. Jak wskazuje nasz ekspert Wojciech Rudzki „wspólnicy spółek cywilnych mają w większości przypadków całkowicie błędne przekonania na temat zachodzenia ważnej przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy, co może skutkować bezskutecznością złożonego wypowiedzenia”.
Trzecią sytuacją, w której może dojść do wypowiedzenia umowy jest przyznanie wspólnikom szczególnego uprawnienia do wypowiedzenia umowy bezpośrednio w treści umowy spółki. W tym kontekście warto pamiętać o możliwości wprowadzenia takich postanowień do umowy spółki, chociaż z uwagi na okoliczności wskazane na wstępie niniejszego artykułu, nie dochodzi do tego szczególnie często. Jak wskazuje Wojciech Rudzki „wspólnicy w chwili zakładania spółki nie lubią skupiać się na problemach mogących wystąpić w przyszłości, w związku z czym postanowienia umożliwiające wypowiedzenie umowy na odmiennych zasadach niż wynikające z przepisów prawa nie są spotykane w każdej umowie spółki cywilnej”.
Czwartą sytuacją, w której może dojść do wypowiedzenia umowy spółki cywilnej jest złożenie oświadczenia o wypowiedzeniu przez wierzyciela osobistego wspólnika spółki cywilnej. Mówimy więc o sytuacji, która pozostaje poza kontrolą wspólników spółki, jest od nich całkowicie niezależna. Jak wskazuje nasz ekspert Wojciech Rudzki „wypowiedzenie umowy spółki cywilnej przez wierzyciela wymaga od niego sporo zachodu – wierzyciel musi wykazać przeprowadzenie bezskutecznej egzekucji z majątku ruchomego dłużnika oraz uzyskać komornicze zajęcie praw wspólnika będącego jego dłużnikiem na wypadek rozwiązania spółki lub wypowiedzenia umowy spółki”. W ocenie naszego eksperta ten środek prawny jest wykorzystywany stosunkowo rzadko ze względu na niską świadomość prawną wierzycieli w tym zakresie, chociaż aktualnie można zaobserwować coraz częstsze wykorzystywanie tej możliwości jako skutecznego środka nacisku skłaniającego dłużnika do dobrowolnej spłaty zaległości finansowych.
Komentarze
